Dut Ağacında Göz Aşısı Uygulama Rehberi
Göz aşısı, dut ağacı gibi meyve ağaçlarında yaygın olarak kullanılan bir aşılama yöntemidir. Bu yöntem, ağacın verimini artırmak, farklı bir çeşit eklemek veya hasarlı dalları onarmak için idealdir. İşte adım adım dut ağacında göz aşısı uygulama süreci:
1. Zamanlama ve Hazırlık
- Göz aşısı için en uygun zaman, ağacın aktif büyüme dönemi olan ilkbahar veya yaz aylarıdır. Özellikle ağustos-eylül dönemi tercih edilir, çünkü kabuk kolayca ayrılır ve gözler olgunlaşmıştır.
- Anaç olarak kullanılacak dut ağacının sağlıklı ve 1-2 yaşında olması önemlidir. Kalem olarak ise, istenen çeşitten alınan, taze ve tomurcuklu (gözlü) dallar seçilmelidir.
- Kullanılacak aletler: Keskin bir aşı bıçağı, aşı bağı (örneğin rafya veya özel aşı bandı) ve dezenfektan (alkol gibi) hazır bulundurulmalıdır.
2. Göz (Tomurcuk) Alma İşlemi
- Kalem dalından, olgun ve sağlıklı bir tomurcuk (göz) seçin. Göz, dalın orta kısmında bulunmalı ve çevresinde yaklaşık 2-3 cm'lik bir kabuk parçası olmalıdır.
- Aşı bıçağı ile gözün altından başlayarak, hafifçe dalın odun kısmına inmeden, ince bir kabuk dilimi kesin. Bu dilim, gözü merkez alacak şekilde yaklaşık 3-4 cm uzunluğunda olmalıdır.
- Kesilen göz dilimini, hemen kullanmak üzere nemli bir bez içinde saklayın veya doğrudan uygulayın. Gözün kurumasını önlemek için hızlı hareket edin.
3. Anaç Hazırlama ve Aşı Yerleştirme
- Anaç ağacın gövdesinde veya dalında, aşı yapılacak bölgeyi seçin. Bu bölge pürüzsüz ve güneş gören bir yerde olmalıdır.
- Aşı bıçağı ile anaç üzerinde "T" şeklinde bir kesi yapın: Önce yatay bir kesi (yaklaşık 1-2 cm), sonra dikey bir kesi (yaklaşık 3-4 cm) uygulayın. Kabuğu dikkatlice kaldırarak, gözün yerleştirileceği bir cep oluşturun.
- Hazırladığınız göz dilimini, bu cebe yerleştirin. Gözün üst kısmı, "T" kesinin yatay çizgisiyle hizalı olmalı ve göz dışarıda kalacak şekilde sıkıca oturtulmalıdır. Fazla kabuk varsa, keserek düzeltin.
4. Bağlama ve Koruma
- Gözü yerleştirdikten sonra, aşı bağı ile bölgeyi sıkıca sarın. Bağlama işlemi, gözün hava almasını engellemeyecek şekilde yapılmalı, ancak kabuğun sıkıca tutunmasını sağlamalıdır. Gözün kendisi bağın dışında kalmalıdır.
- Aşı bölgesini nem, güneş ve hastalıklardan korumak için, bağın üzerine aşı macunu veya benzeri bir koruyucu uygulayabilirsiniz. Bu, kaynamayı hızlandırır ve enfeksiyon riskini azaltır.
5. Sonrası Bakım ve Kontrol
- Aşıdan 2-3 hafta sonra, gözün yeşil ve canlı kalıp kalmadığını kontrol edin. Eğer göz kurumuş veya kararmışsa, aşı başarısız olmuş demektir; yeniden deneyebilirsiniz.
- Başarılı aşılarda, göz büyümeye başlayacak ve ilkbaharda yeni sürgünler verecektir. Aşı bağını, göz büyüdükçe gevşetmeyi unutmayın; genellikle 1-2 ay sonra çıkarılabilir.
- Anaç ağacın diğer dallarını, aşılı bölgenin büyümesini engellememek için budayın. Düzenli sulama ve gübreleme ile ağacın gelişimini destekleyin.
Önemli İpuçları
- Aletleri dezenfekte ederek, hastalık bulaşma riskini azaltın.
- Hava koşullarını göz önünde bulundurun: Aşırı sıcak veya yağmurlu günlerde aşı yapmaktan kaçının.
- Pratik yaparak deneyim kazanın; göz aşısı, hassas bir teknik gerektirir.
Bu adımları takip ederek, dut ağacınızda başarılı bir göz aşısı uygulayabilir ve meyve kalitesini iyileştirebilirsiniz. Sabır ve dikkat, aşının tutması için anahtardır! |