Ayağa kalkınca neden göz kararması ve baş dönmesi olur?

Ani pozisyon değişikliklerinde yaşanan geçici göz kararması ve baş dönmesi, vücudun kan basıncı düzenleme sistemindeki kısa süreli bir uyum sorunundan kaynaklanır. Yerçekiminin etkisiyle kanın alt bölgelere hücum etmesi sonucu beyne giden oksijen miktarında oluşan geçici azalma, bu belirtilerin temel sebebidir. Bu durum genellikle birkaç saniye içinde kendiliğinden düzelen fizyolojik bir tepki olmakla birlikte, bazı faktörler bu süreci daha belirgin hale getirebilir.

24 Kasım 2025

Ayağa Kalkınca Göz Kararması ve Baş Dönmesi Neden Olur?


Ayağa kalkınca göz kararması ve baş dönmesi, genellikle "postüral hipotansiyon" veya "ortostatik hipotansiyon" olarak adlandırılan bir durumdan kaynaklanır. Bu, vücudun pozisyon değişikliğine karşı geçici bir tepkisidir ve çoğu zaman zararsızdır. İşte bu durumun temel nedenleri ve mekanizması:

  • Kan Basıncındaki Ani Değişim: Otururken veya uzanırken kan, vücutta daha dengeli bir şekilde dağılır. Aniden ayağa kalktığınızda, yerçekimi nedeniyle kan bacaklara doğru hücum eder. Bu, beyne giden kan akışının geçici olarak azalmasına neden olur. Beyin, oksijen ve glikoz gibi hayati maddeleri taşıyan bu kan akışındaki azalmaya duyarlıdır, bu da göz kararması ve baş dönmesi hissine yol açar.
  • Vücudun Düzenleme Mekanizması: Sağlıklı bir vücut, bu durumu dengelemek için otomatik olarak tepki verir. Kalp atış hızını artırır ve kan damarlarını daraltarak kan basıncını hızla normale döndürmeye çalışır. Ancak, bu mekanizma bazen yavaş çalışabilir veya geçici olarak aksayabilir, özellikle dehidrasyon, yorgunluk veya bazı ilaçların etkisi altındaysanız.
  • Risk Faktörleri ve Yaygın Nedenler: Bu durum, herkesin başına gelebilir, ancak bazı faktörler riski artırabilir. Örneğin, dehidrasyon (vücudun yeterince sıvı almaması), uzun süre yatak istirahati, düşük kan şekeri, anemi (kansızlık), gebelik, yaşlanma veya kalp-damar hastalıkları gibi durumlar daha sık görülmesine neden olabilir. Ayrıca, bazı ilaçlar (tansiyon ilaçları, idrar söktürücüler veya antidepresanlar) da bu semptomları tetikleyebilir.
  • Ne Zaman Endişelenmeli?: Çoğu durumda, bu belirtiler birkaç saniye içinde kendiliğinden geçer ve ciddi bir soruna işaret etmez. Ancak, sık sık tekrarlıyorsa, bayılma hissi eşlik ediyorsa veya uzun süre devam ediyorsa, altta yatan bir tıbbi durum olabilir. Bu gibi durumlarda, bir doktora danışmak önemlidir. Doktorunuz, kan testleri veya diğer tetkiklerle nedenini belirleyebilir ve gerekirse tedavi önerebilir.

Özetle, ayağa kalkınca göz kararması ve baş dönmesi, vücudun pozisyon değişikliğine verdiği normal bir tepki olabilir, ancak sürekli hale gelirse dikkatli olunmalıdır. Yavaş hareket etmek, bol sıvı tüketmek ve düzenli egzersiz yapmak gibi basit önlemlerle bu durumu hafifletmek mümkündür.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Göz Seyirmesinin Belirtileri
Göz Seyirmesinin Belirtileri
Göz Seyirmesi
Göz Seyirmesi
Popüler İçerikler
Gözünüze Masaj Yapın
Gözünüze Masaj Yapın
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Göz Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi
Göz Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi
Göz Numarası Artmış Olabilir
Göz Numarası Artmış Olabilir
Göz Seyirmesinin Nedenleri
Göz Seyirmesinin Nedenleri
Göz Yorulması Belirtileri ve Tedavisi
Göz Yorulması Belirtileri ve Tedavisi
Göz Seyirmesi Tedavisi
Göz Seyirmesi Tedavisi
;