Bebeklerde tek göz kayması neden olur ve nasıl tedavi edilir?

Bebeklerde tek göz kayması, tıpta "şaşılık" olarak adlandırılan bir durumdur ve genellikle göz kaslarının dengesiz çalışmasından kaynaklanır. Bu durum, gözlerden birinin düz bakarken diğerinin içe, dışa, yukarı veya aşağı kayması şeklinde görülür. Bebeklik döneminde sık karşılaşılan bu sorun, erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilir. Aşağıda, bebeklerde tek göz kaymasının nedenleri ve tedavi yöntemleri detaylı olarak açıklanmıştır.

Bebeklerde tek göz kayması, doğuştan veya sonradan gelişebilir. Başlıca nedenler şunlardır:

• Genetik faktörler: Ailede şaşılık öyküsü varsa, bebekte görülme riski artar.
• Göz kaslarındaki dengesizlik: Gözleri kontrol eden kasların güçsüz veya aşırı gergin olması kaymaya yol açar.
• Göz bozuklukları: Hipermetropi gibi refraktif kusurlar, gözde odaklanma sorunlarına neden olarak kaymayı tetikleyebilir.
• Nörolojik problemler: Beyin felci, hidrosefali gibi sinir sistemi hastalıkları göz hareketlerini etkileyebilir.
• Göz hastalıkları: Katarakt veya göz tümörleri gibi yapısal sorunlar kaymaya neden olabilir.
• Prematüre doğum: Erken doğan bebeklerde göz gelişimi tamamlanmadığı için şaşılık riski yüksektir.
• Enfeksiyonlar veya travmalar: Göz veya baş bölgesindeki yaralanmalar geçici veya kalıcı kaymaya yol açabilir.

Bebeklerde ilk 3-6 ayda ara sıra göz kayması normal kabul edilebilir, ancak bu süreden sonra devam ediyorsa mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.

Tedavi, kaymanın nedenine, şiddetine ve bebeğin yaşına göre değişir. Erken müdahale, kalıcı görme kaybı (göz tembelliği) riskini azaltmak için kritiktir. İşte yaygın tedavi seçenekleri:

• Göz muayenesi ve teşhis: İlk adım, bir pediatrik oftalmolog tarafından kapsamlı bir göz muayenesi yapılmasıdır. Bu, altta yatan nedenleri belirlemeye yardımcı olur.
• Gözlük kullanımı: Eğer kayma hipermetropi gibi bir göz bozukluğundan kaynaklanıyorsa, reçeteli gözlüklerle düzeltilebilir.
• Kapama tedavisi: Kayma olan gözde "göz tembelliği" (ambliyopi) gelişmişse, sağlam göz belirli sürelerle kapatılarak tembel gözün kullanılması teşvik edilir.
• Göz egzersizleri: Bazı kayma türlerinde, göz kaslarını güçlendirmek için özel hareketler önerilebilir.
• Botulinum toksini (Botox) enjeksiyonu: Geçici olarak kas dengesizliğini düzeltmek için kullanılabilir, genellikle cerrahiye alternatif olarak değerlendirilir.
• Cerrahi müdahale: İlaç veya gözlükle düzelmeyen kaymalarda, göz kasları üzerinde ameliyat yapılarak denge sağlanır. Bu, genellikle güvenli ve etkili bir yöntemdir.
• İzlem ve takip: Tedavi sonrası düzenli kontrollerle göz gelişimi izlenir ve gerekirse ek müdahaleler yapılır.

Bebeklerde tek göz kayması ihmal edilmemesi gereken bir durumdur. Erken teşhis, görme kalitesini korumak ve ileride oluşabilecek sosyal veya psikolojik sorunları önlemek açısından hayati öneme sahiptir. Ebeveynler, bebeklerinin gözlerinde kayma fark ederlerse, vakit kaybetmeden bir çocuk doktoru veya göz hastalıkları uzmanına başvurmalıdır. Unutmayın, her bebek farklıdır ve tedavi planı bireysel ihtiyaçlara göre şekillendirilmelidir.