Anne mavi gözlü, baba kahverengi gözlü ise çocuk ne olur?

Anne mavi gözlü, baba kahverengi gözlü olduğunda çocuğun göz rengini belirleyen faktörler genetik kalıtıma dayanır. İnsanlarda göz rengi, özellikle OCA2 ve HERC2 genleri olmak üzere birden fazla gen tarafından kontrol edilir, ancak basitleştirilmiş bir modelde kahverengi göz rengi baskın (dominant), mavi göz rengi ise çekinik (resesif) bir özellik olarak kabul edilir. Bu durumda:

• Mavi gözlü bir anne genellikle iki çekinik allel (b genleri) taşır, yani genotipi "bb" şeklindedir.
• Kahverengi gözlü bir baba ise ya homozigot baskın (BB) ya da heterozigot (Bb) genotipine sahip olabilir.

Babanın genotipi, çocuğun göz rengini doğrudan etkiler çünkü anne her zaman çekinik allel (b) verecektir.

Babanın genotipine bağlı olarak iki ana senaryo mümkündür:

• Baba homozigot baskın (BB) ise: Tüm çocuklar heterozigot (Bb) olur ve kahverengi göz rengi ortaya çıkar, çünkü baskın allel (B) çekinik alleli (b) maskeler. Bu durumda çocukların %100 kahverengi gözlü olma ihtimali vardır.
• Baba heterozigot (Bb) ise: Çocukların genotipleri %50 ihtimalle heterozigot (Bb) ve %50 ihtimalle homozigot çekinik (bb) olabilir. Heterozigot çocuklar kahverengi gözlü, homozigot çekinik çocuklar ise mavi gözlü olur. Dolayısıyla, bu durumda çocukların yaklaşık %50'si kahverengi, %50'si mavi gözlü olabilir.

Pratikte, göz rengi daha karmaşık genetik etkileşimler (birden fazla genin rol oynaması) nedeniyle kesin olarak tahmin edilemez, ancak bu basit model yaygın olarak kullanılır. Aile geçmişi ve diğer faktörler de sonucu etkileyebilir; örneğin, babanın ailesinde mavi gözlü bireyler varsa, babanın heterozigot olma ihtimali artar.

Genel olarak, anne mavi gözlü ve baba kahverengi gözlü olduğunda:

• Çocukların kahverengi gözlü olma ihtimali daha yüksektir, çünkü kahverengi göz rengi baskındır.
• Mavi gözlü çocuk ihtimali, babanın taşıdığı çekinik allele bağlıdır; eğer baba heterozigot ise bu ihtimal yaklaşık %50'ye çıkar.

Bu bilgiler genetik danışmanlıkta basit tahminler için kullanılır, ancak kesin sonuçlar için genetik testler gerekebilir. Unutmayın, göz rengi insanlarda bazen yeşil, ela gibi ara tonlarda da olabilir ve bu durum ek genetik varyasyonlarla açıklanır.