Astigmat gözlük dereceleri nasıl belirlenir?

Astigmat, gözün kornea veya lens kısmındaki düzensiz eğrilik nedeniyle ışığın retinada doğru şekilde odaklanamaması durumudur. Bu durum, bulanık veya çarpık görüşe yol açar ve genellikle gözlük camlarıyla düzeltilir. Astigmat gözlük derecelerinin belirlenmesi, kapsamlı bir göz muayenesi gerektirir. İşte bu süreçte izlenen adımlar ve kullanılan yöntemler:

Göz doktoru veya optometrist, öncelikle genel bir göz sağlığı kontrolü yapar. Bu aşamada, astigmatın yanı sıra miyop, hipermetrop gibi diğer görme kusurları da taranır. Hastanın şikayetleri (örneğin, baş ağrısı, göz yorgunluğu) dinlenir ve görme keskinliği test edilir.

Refraksiyon testi, astigmat derecesini belirlemede temel yöntemdir. Bu test, aşağıdaki bileşenleri içerir:

• Silindirik Derece (Cylinder - CYL): Astigmatın miktarını ifade eder ve diyoptri (D) cinsinden ölçülür. Pozitif veya negatif değerler alabilir (örneğin, -1.50 D). Bu değer, korneadaki eğriliğin düzeltilmesi için gereken gücü gösterir.
• Eksen (Axis - AX): Astigmatın yönünü belirtir ve 0° ile 180° arasında bir açı değeri alır (örneğin, 90°). Bu, silindirik camın hangi açıda yerleştirileceğini belirler.
• Küresel Derece (Sphere - SPH): Miyop veya hipermetrop derecesini temsil eder ve astigmatla birlikte sıklıkla bulunur. Örneğin, -2.00 D miyop ve -1.00 D astigmat gibi bir kombinasyon olabilir.

Test sırasında, hasta bir phoropter (göz derecesi ölçüm cihazı) aracılığıyla farklı lens kombinasyonlarına bakarken, doktor "hangisi daha net?" gibi sorular sorarak en uygun dereceyi saptar.

Bu cihazlar, objektif ölçümler sağlayarak refraksiyon testini destekler:

• Otorefraktometre: Gözün kırma kusurlarını otomatik olarak ölçer ve astigmat derecesi ile eksen hakkında hızlı bir tahmin sunar. Bu, doktorun başlangıç değerlerini almasına yardımcı olur.
• Keratometre: Korneanın eğriliğini ölçerek astigmatın kaynağını (korneal astigmat) değerlendirir. Bu, özellikle kontakt lens uyumunda önemlidir.

Dereceler belirlendikten sonra, hasta geçici bir gözlük camıyla görme keskinliği testi yapar (örneğin, Snellen tablosu okuma). Doktor, hastanın netlik ve konfor seviyesini sorgulayarak ince ayarlar yapabilir. Örneğin, eksen değeri 5° değiştirilip hasta için en iyi sonuç aranır.

Muayene sonunda, doktor astigmat gözlük reçetesini yazar. Reçete genellikle şu formatta olur:

• SPH: Küresel derece (örneğin, -2.00)
• CYL: Silindirik derece (örneğin, -1.50)
• AX: Eksen (örneğin, 90°)

Bu bilgiler, optik mağazada gözlük camlarının üretilmesi için kullanılır. Astigmat camları, ince kenarlı veya kalın kenarlı olabilir ve kişinin ihtiyaçlarına göre anti-refle kaplama gibi ek özellikler eklenebilir.

Sonuç olarak, astigmat gözlük dereceleri, deneyimli bir göz doktoru tarafından yapılan kapsamlı bir muayene ile hassas şekilde belirlenir. Doğru derece, net görüş sağlamanın yanı sıra göz yorgunluğu ve baş ağrılarını önlemeye yardımcı olur.